tekst en foto’s: W.G. Gelling De Parel nr. 2, 1997
Crinodendron hookerianum groeit in haar thuisland Chili in de vorm van meerstammige, tot acht meter hoge bomen. In ons land kan zij heel goed als kuipplant worden gehouden en is daarvoor ook interessant genoeg. Zij zal dan in een onregelmatige struikvorm groeien.
Crinodendron hookerianum heeft glanzend donkergroene, smalle, getande bladeren die in de winter aan de plant blijven. De vele bloemknoppen verschijnen aan hangende steeltjes al in de zomer. Gedurende de winter en in het vroege voorjaar worden ze geleidelijk groter om tenslotte karmijnrode bloemen te vormen. De kroonbladeren blijven naar binnen gebogen, zodat de hele plant vol “belletjes” hangt. Een tweede bloei met veel minder bloemen treedt op, terwijl de knoppen voor het volgend jaar al aan de takken hangen, in augustus/september. Het loont zeer de moeite een kroonboompje van deze plant te kweken, zodat de bloemen op ooghoogte komen te hangen.
Crinodendron hookerianum houdt van halfschaduw terwijl de voet geheel in de schaduw staat. Zij groeit in een kuip niet erg snel, zodat snoeien niet ieder jaar nodig is. De plant is tevreden met een relatief kleine container, heeft niet veel voedsel en water nodig, maar mag nooit geheel uitdrogen. De potaarde moet zuur zijn en dus zeer weinig kalk bevatten. lk gebruik een mengsel van ongeveer drie delen grof turfstrooisel, een deel dennennaaldengrond, wat perliet en een gram dolocal per liter potaarde en kunstmest ais bemesting, echter met het vermoeden dat dit substraat niet optimaal is.
Mijn oudste plant heeft tot nu toe geen zaden gemaakt. Kan dat niet in ons land, of is zij niet zelffertiel? Vermeerderen kan echter via halfrijpe stekken van 6 – 8 cm. lengte in september tot zelfs in december. Afgedekt met een plastic zak, op matige warmte, maar ook op de vensterbank binnenshuis slaan ze aan in enige weken. Een kroonboompje gekweekt uit een stek, vormt na 3 jaar de eerste bloemknoppen.
Mijn planten tonen een of twee keer per jaar een groeistoornis. Nieuwe blaadjes vervormen asymmetrisch en verschrompelen daarbij aan één zijd
e, terwijl de lengtegroei van de takken stagneert. Na een paar weken groeit de plant dan weer normaal verder. De aandoening lijkt op een gebreksverschijnsel (zinkgebrek?). Tips zijn van harte welkom. Overwinteren kan de plant bij een paar graden boven nul. Licht is nodig en geheel uitdrogen mag ook in de winter nooit. De bovengrondse delen kunnen tot vijf graden vorst verdragen, zodat de plant op een beschutte plaats in de volle grond redelijk winterhard is. Mijn struikvormige plant heeft de winter van ’95 -’96 goed ingepakt in plastic folie doorgebracht in een portiekje op het zuiden en kwam tevoorschijn me verlies van de meeste bladeren, maar met behoud van de bloemknoppen. Tenslotte de naam. Crinodendron is afgeleid van de Griekse woorden dendron (boom) en krinon (lelie). Sir William J. Hooker 1785 – 1865 was hoogleraar plantkunde in Glasgow en later directeur van de botanische tuin te Kew.
Lit.: Encke Fritz. Kalt und Warmhauspfianzen
– Vermeulen Nico. Kuipplantenencyclopedie
– Atrium Tuinplanten Encyclopedie
– Groei en Bloei 10-8-1994
redactie: In het oorspronkelijke artikel stonden 2 zwart-wit foto’s. Die hebben wij vervangen door kleurenfoto’s om het artikel aantrekkelijker te maken!