The crape Mirtle (Engels) of die Kreppmyrte (Duits)
We waren in de nazomer van 2011 enige dagen met een bus vol bomen- en struikenliefhebbers van de N.D.V. (de Nederlandse Dendrologische Vereniging) on tour door het Ruhrgebied.
We hebben toen allerlei mooie parken en fraaie verzamelingen gezien en op de laatste dag is er dan meestal nog een bezoek aan een kwekerij, want iedereen is altijd wel geïnteresseerd wat er bij de kwekers in het buitenland zoal te zien is. Een ieder is dan vaak kooplustig. Ach, u en ik, we weten er alles van.
Toen we dichtbij Krefelt die kwekerij naderden zag ik haar al in de verte staan. Een hele hoge Lagerstroemia volop in bloei in een wolk van rose-rode crêpe bloemen. De vingers begonnen me al te jeuken en mijn portemonnee wipte me in de achterzak.
Natuurlijk gelijk gevraagd naar een jonge plant van dat bloemenwonder, maar ik had geen geluk. Ze hadden ze niet en mijn gevoel zei me dat ze die ook niet vermeerderden!! Hoe bestaat het, is er geen vraag naar ??
Ze hadden wel zaailingen, maar daar begin ik niet aan, want ze zijn meestal niet winterhard en ik heb helaas geen ruimte meer in mijn kas, dus ik wil graag eentje hebben die tegen de vorst kan en het is geen probleem als ik haar de eerste jaren wat moet inpakken.
Ik mocht wel stek snijden en dat heb ik natuurlijk gedaan en nu probeer ik ze thuis met bodemwarmte aan de wortel te krijgen. Het bijzondere doet zich voor dat er verschillende stekken aan de wortel zijn maar bovengronds zie ik, afgezien van een heel enkel blaadje, niks. Gaan ze ondergronds ?? en blijven ze daar dan ook ?? Komt het nog goed met die stekken? Hebt u ervaring laat het me weten s.v.p.
In het verleden heb ik lagerstroemia’s jaren achtereen in mijn verzameling gehad, maar ik kan niet zeggen dat ik er goed mee overweg kon. Niet alle jaren kwamen ze volop in bloei, het zal aan mezelf gelegen hebben. Mettertijd heb ik de laatste verkocht maar ik blijf ze onwijs mooi vinden.
Regelmatig komt men ze tegen in zuidelijke landen op vakantie of zo. Ik zag ze in de buurt van San Remo als straatboom in een lange rij aangeplant en bloeien !!!!! Geweldig !!!!!
De Lagerstroemia is familie van de Lythraceae. Dat zijn de kattenstaart-achtigen waarbij ook de algemeen bekende kattenstaart van de slootkant hoort.
Van nature komen de lagerstroemia’s voor in India, Indonesië, Japan, Korea, China en o.a. Australië.
Ze worden daar zo maar 10 tot 20 meter hoog al naar gelang de soort en ze bloeien in vele tinten van purperrood, donkerrood en via lichtrood naar roze en lila, witte lagerstroemia’s zijn er ook. De bloemtrossen verschijnen aan het eind van de zomer (herfst) aan de uiteinden van de takken en de bloempjes lijken op crêpe papier, ze zitten wat ineengefrommeld in de knoppen en houden die vorm ook als ze bloeien, het is een heel apart gezicht.
Ze willen graag warm staan, het is hen nooit warm genoeg.
Ze houden van een wat zware grond dus u kunt een goede potgrond gerust mengen met wat extra klei of leem, dat zal ze goed doen.
‘s Winters gaan ze in de winterstalling en daar mag het donker zijn want ze zijn kaal, ze zijn n.l. niet wintergroen. Ik heb het nooit geprobeerd, maar misschien kan ze wel in een kruipruimte overwinteren tenminste als het daar niet te vochtig en uiteraard vorstvrij is.
Om haar in de bloei te krijgen kan ik u niet helpen, zoals gezegd ik had er wat moeite mee en als u mijn raad op zou volgen schiet het voor u niet op, vandaar.
Als ik mijn boeken doorsnuffel kom ik allerlei methodes tegen om de lagerstroemia’s tot bloei te brengen, te dwingen, te verleiden u zegt het maar.
Dus is het tijd mensen te vinden die u en mij verder kunnen helpen.
Ik heb via onze vereniging een oproep laten rondgaan en daaruit kwamen van verschillende kanten allerlei info op me af.
Hier volgt een overzicht van al hetgeen ik kreeg toegespeeld en van datgene dat ik daarnaast zelf nog bij elkaar heb gebeld en gemaild.
Mevr. Nellie Wijnen en de fam. Peeters in Grashoek en o.a. Peter Barten werden door mij telefonische uitgehoord. En wat ik al verwachte bleek inderdaad waar te zijn. Verschillende liefhebbers hadden er succes mee en elk jaar veel bloei, vooral als het een warm zomer was. Dat had ik al eerder gehoord, het zijn echte zonaanbidders. Nellie had jaren een witte gehad en elk jaar volop bloei, ze stond in de tuin uitgeplant. De heester kreeg net als haar andere planten af en toe royaal Culterra rond de wortels gestrooid. Elk jaar voor de vorst rigoureus snoeien zei ze. En toen was het een keer minus 20 graden en viel het doek, heel jammer. Nu heeft ze een roze die ook redelijk bloeit.
Peter Barten heeft de zijne zo’n 10 jaar terug van een stek uit Frankrijk opgekweekt (zomerstek gaat gemakkelijk aan de wortel hoorde ik) en die bloeit prima, elk jaar rigoureus terugsnoeien vertelde ook hij. Ze bloeit op eenjarig hout, dus op de uitlopers die er vanaf het voorjaar aankomen, net zoals bij een druif zal ik maar zeggen.
Peter bemest haar nooit en dekt de plant ook niet toe. De grond in zijn tuin bestaat uit rivierklei, dat had u al gedacht en daar staat ze met haar wortels in. Het valt me op dat iedereen ze in de tuin heeft uitgeplant en niet een pot/kuip!
An en Frans Peeters in Grashoek schijnen op een tamelijk koude plaats te wonen, want bij hen gaat er wel eens wat dood of ze willen niet groeien terwijl in de wat wijdere omgeving dat soort planten het wel goed doen. Lagerstroemia was bij hen dus helaas geen succes.
In Aalten in de Achterhoek staat er eentje in de tuin uitgeplant, een L. indica ‘Rosea Nova’, met bijna elk jaar veel roze-rode bloemen en een kennis van me in Schiedam (een heel stuk warmer dan Aalten) heeft er ook een in de border staan. Dit is van een stek uit Frankrijk en opgekweekt tot een haast elk jaar bloeiende struik. Het moet gezegd dat ze een heel beschutte stadstuin hebben.
Daar in de buurt een stukje zuidelijker in de Gemeente Cromstrijen in de plaats Numansdorp in de Hoekse Waard staan ze als straatboom aangeplant!!! Elk jaar veel bloei, maar bij een slechte zomer wat minder. Het zijn gewone lagerstroemia’s indica gekocht bij een grote boomkweker uit het zuiden des land’s die ze uit Italië had geïmporteerd.. Daar worden ze niet bemest (kleigrond) afgezien van elke vijf jaar een flinke portie dendromix die aangebracht wordt rondom de wortels.
Op de qua geboomte beroemde begraafplaats ‘de Nieuwe Ooster’ in Amsterdam staan ook een paar maar die hebben nog nooit gebloeid en ook de bekende kweker Hennie Kolster in Boskoop heeft ze en ook te koop, maar ook hij heeft nog nooit bloei gezien.
Albert Leemreize (boomkweker in Ruurlo) heeft de cultivars ‘Natchez’ witbloeiend en ‘Muskogee’ lavendel/paars in de verkoop en het kunnen goed bloeiende planten zijn. Ik ken Albert en hij staat bekend als een gedegen vakman met een heel interessant sortiment (en heeft thuis een heel mooi arboretum). Hij vertelde dat ze zeker de eerste jaren bij heftige kou moeten worden toegestopt. De fraaie foto’s van de lagerstroemia’s op zijn site komen van zijn eigen bomen. http://www.boomkwekerijleemreize.nl/
Ik wil, zonder volledig te willen zijn, ook Hans Prins uit Steenwijkerwold noemen (www.degroeneprins.nl ) Hij is constant met allerlei exoten aan het testen en heeft ook lagerstroemia’s uitgeprobeerd in de tuin en in kuip met wisselend succes. Ook hij zegt dat ze vooral veel warmte moeten hebben en heeft o.a. L. ‘Tuscarora’ (koraalrood) in de verkoop. Deze zou het volgens hem in het noorden van ons land zeker moeten doen en vindt het één van de beste.
Hij heeft ook verschillende dwergsoorten uit Nw. Zeeland in de tuin uitgeplant. Ze hebben allemaal namen van Zuid Amerikaanse dansen zoals: ‘Tango’, ‘Rumba’, en ‘Samba’. Ze worden al enige jaren bij hem getest maar ze willen niet zo goed groeien en blijven erg klein (zijn dat superdwergen!!) en de bloei schiet nog niet op, maar L. ‘Natchez’, geen dwerg en witbloeiend doet het goed bij hem.
In de Franse Dordogne gekochte planten (L. ‘Pécharmant en L.‘Yang Tsé’) willen bij hem niet bloeien, groeien is niet het probleem, maar dat heb ik op mijn zoektocht langs verschillende kwekers en liefhebbers al meer gehoord.
Maurits de Vries uit Schoonebeek (Dr) is er als particulier mee aan het experimenteren en boekt leuke resultaten met zijn aanplant van verschillende cultivars.
Hij vindt naast de nog te noemen cultivars bij het stukje over Harrie Theelen o.a de cv: “Hopi” (roze) en cv: “Victor” (paars) goede bloeiers en beide zijn vrij van echte meeldauw. Daarnaast test hij heel veel andere exoten die in de tuin staan aangeplant, iemand die we als exotenliefhebbers in de gaten moeten houden lijkt me. Heel interessant eens te kijken op zijn site vol met schitterende foto’s(zie: www.tropische-tuin.nl/lagerstroemia.html )
Harrie Theelen uit Roermond kweekt ze als beroepskweker en geeft aan de volgende soorten/cultivars goede bloeiers te vinden.
Tuskegee, kleur roze/rood. Ze bloeit spectaculair, maar heeft veel zomer warmte nodig.
Muskogee (lila/roze), Natchez wit, Tuscarora koraalrood en
Biloxi roze (heel mooi maar vorstgevoelig, dus in een kuip)
Miami is ook een mooie en is iets meer lila/roze(donker pink) dan Muskogee.
x Acoma (witbloeiende) wordt breed daar moet je ruimte voor hebben en bloeit laat. In de USA wordt deze als bodem bedekkende heester gebruikt.
In een goede zomer heeft Harrie Theelen zo ongeveer half juli al de 1e bloei en dat gaat per struik zomaar 2 maanden door!
Alle door hem genoemde planten zijn vrij van echte meeldauw, een schimmelaantasting waarbij in vroegere tijden bij veel lagerstroemia’s de bladeren wit bestoven leken. Een vies gezicht en lastig te bestrijden.
Veel van de genoemde cultivars zijn kruisingen tussen Lagerstroemia indica en L. faueriei en b.v. ‘Tuskegee’ heet dus voluit: Lagerstroemia indica x faueriei ‘Tuskegee’.
Alle tuingronden zijn geschikt is zijn eigen ervaring en info van klanten, behalve natte en vaste klei- en leem gronden.
Droge voeten moeten ze hebben zegt ie en de kop in de zon. (net als Oleanders met dit verschil dat die de voetjes nat willen hebben).
Lichte vormsnoei meteen na de winter.
Als nog erg jonge plant groeien ze traag, maar na een paar jaar komt de groei er goed in en maken ze schot van royaal meer dan een meter. Als men ze in de tuin wil planten koop dan een al wat groter exemplaar en planten doet men het beste in het voorjaar.
Het probleem is dat mensen pas lagerstroemia’s kopen als ze in bloei staan (eind van de zomer) Dan rap een gat in de tuin gespit en planten maar. Fout !!! In het voorjaar geplant gaat ze veel beter groeien/doorgroeien.
En dan als laatste een beroepskweker die zich helemaal heeft ingegraven als het over alle inns’en out’s van de lagerstroemia’s gaat, hij heeft zich er helemaal in verdiept en nog elke dag leert hij bij en zijn verzameling en zijn proeven breidt hij steeds verder uit. Hij heet Geert Devriese uit het Belgische Wingene ( zie: www.lagerstroemia.be)
Hij heeft vele soorten en cultivars (150 verschillende) en een opsomming van zijn beste planten zal ik u niet onthouden.
Heel mooi is te melden dat deze kweker nog niet zo lang geleden stekken mocht snijden uit de tuin van dhr. Theo Kuijpers in Heijthuijsen. Geert Devriese viel blijkbaar bij (wijlen) Theo in de smaak, want hij gaf niet zomaar aan iedereen stekken mee en zeker niet aan iemand die ermee de commerciële tour op wilde. De Belgische kweker moest Theo beloven de namen die hij eraan had gegeven (de naam van zijn dochter Caroline en kleindochters Eveline en
Veerle) niet te veranderen en te blijven gebruiken. Hij ging hiermee akkoord en op termijn zal hij ze in de verkoop doen.
Theo had lang geleden zaad gekocht bij Chiltern Seeds in U.K. en de sterkste zaailingen ervan overgehouden. Ik zag ze daar meermalen in volle bloei.
Zie ook de Parel van 1999 nr. 2 en van 2010 nr.1 waarin de lagerstroemia’s van (wijlen) dhr. Theo Kuijpers in bloei staan.
Hieronder kort de informatie die ik kreeg van Geert Devriese:
Hij is er vooral op gericht de heesters in de tuin te planten en hij geeft de volgende richtlijnen
(diegene die ze in de kuip wil houden kan met de nu volgende tekst ook zijn/haar voordeel doen) :
- Weinig bemesten want anders krijgt u alleen maar blad en qua watergift gewoon vochtig houden.
- In de kuip in het groeiseizoen licht bijmesten met 5-10-5.
- Na de bloei niet meer mesten alleen misschien wat kali opdat ze beter afhard.
- Rigoureus snoeien gelijk na de winter als de plant dus nog in rust is. Ze wordt zonder snoei veel hoger en de bloei zou dan wat kunnen terugvallen, dit al naar gelang de soort/cultivar die u heeft.
- In volle grond hoeft er niet perse zwaar gesnoeid worden, jaarlijks de uitlopers wat bijknippen volstaat.
- In de tuin geplant zorgen voor een grond met een ph tussen 5.0 en 6.5 en een warme zonnige plaats tegen een zuidmuur o.i.d. Het zijn kleumers dat had u al gemerkt.
- Zorg voor een goede plant op naam en laat u wat dat betreft goed voorlichten door een deskundige. Dat laatste kan een hele tour zijn, want wie in Nederland is op de hoogte van de nieuwere cultivars, àls u ze al te koop ziet.
- Zet haar dus op het warmste en zonnigste plekje van uw tuin of terras, beschut tegen harde wind.
- Let wel, een Lagerstroemia wacht heel lang met uitlopen, denk dus niet te gauw dat ze dood is !!!
- Mocht het langdurig meer vriezen dan -15°C dan is het verstandig om de plant onderaan de stam af te dekken/ in te pakken. Het bovenste deel kan goed tegen kou.
- Jonge lagerstroemia’s minstens tot 5 jaar ’s winters beschermen en aanplanten in de lente.
- Zolang ze niet uitlopen, kan men ze vorstvrij in een donkere ruimte houden.
- Laat de pot niet uitdrogen.
- Qua meststoffen, voorzichtig zijn en niet overdrijven, want ze willen geen zware bemesting!! en geen te grote pot.
- Goede potgrond mengen met 1/3 klei of leem zal hen goed doen.
Een oudere Lagerstroemia is eigenlijk het hele jaar een aanwinst, dus niet alleen de bloei, maar de stam schilfert mooi af net als bij een Plataan en in de herfst geven de meeste soorten/cultivars fraaie herfstkleuren.
Er wordt nog druk gekruist en geselecteerd bij Geert in het Belgische land en elke maand krijgt hij nieuwe kruisingen en cultivars toegestuurd, meestal vanuit de USA, zie voetnoot 1.
Lagerstroemia is dus een kuipplant/heester volop in beweging en men is nog lang niet aan het eind van steeds waar weer kruisen en selecteren en nog eens kruisen en selecteren.
Constant op zoek naar vroeger bloeiende planten in weer andere bloemkleuren. Op zoek dus naar nieuwe selecties die blijvend resistent zijn tegen echte meeldauw en die, geachte kwekers zet hem op !!, ook tegen een 11-steden winter kunnen !!
1) De Amerikaan dr. Carl. E. Whitcomb afgestudeerd in de land- en tuinbouw alsmede botanie was o.a. prof aan de Oklahoma State University.
Na zijn loopbaan daar begon hij zijn eigen onderzoekscentrum waar hij succesvolle vindingen deed op land- en tuinbouwgebied.
Hij heeft zich jàren beijverd om een rode Lagerstroemia te kweken. Heel veel cultivars komen zoals gezegd uit de U.S.A en hij vond n.l. dat er destijds véél te weinig kleur in de lagerstroemia’s zat.
Aan de eerder genoemde Maurits de Vries in Schoonebeek mailde hij het volgende en ik geef zijn mail integraal aan u door:
Actually my creation of ‘Dynamite’ and ’Red Rocket’ crapemyrtle resulted from taking large numbers of seeds and seedlings and selecting the darkest pink seedlings as parents for the next generation, then do this again and again 6 times and about 100,000 seedlings later, true red was found.
[vrij vertaald: Feitelijk zijn mijn creaties zoals Lagerstroemia ‘Dynamite’ en – ‘Red Rocket’ resultaten van het zaaien en het selecteren van zo donkerroze mogelijke zaailingen, die ik weer gebruikte als ouders voor de volgende zaden en zaailingen en weer selecteren en dat nog 6 keer. (ik was toen 100.000 zaailingen verder) totdat een èchte rode gevonden werd].
Dus, beste kuipplanten liefhebbers, het is nog niet zo gemakkelijk een andere kleur in een heestergeslacht te selecteren. Ik zie het me nog niet doen om uit zo’n honderdduizend!!! zaailingen een paar planten te selecteren. Petje af voor die Yankee !!
—————————–
Lute Hilberts De Parel, april 2012